Bordetella pertussis
Kinkhoest, pertussis
Aard pathogeen
Bordetella pertussis is een strikt aerobe gramnegatieve bacterie met hoge groei-eisen, die alleen op speciale voedingsbodems groeit en daarom bij een banale kweek niet geïsoleerd zal worden. De bacterie vormt verschillende virulentiefactoren waaronder het filamenteuze hemagglutinine (FHA), pili, pertactin, en verschillende toxines waaronder pertussistoxine. De gecombineerde effecten van de verschillende virulentiefactoren zijn onder andere ciliostase, beschadiging van de respiratoire mucosa en een lymfocytose. Bordetella parapertussis, een nauw verwante bacterie, is eveneens pathogeen voor de mens, zij het in mindere mate dan B. pertussis.
Voorkomen
B. pertussis komt wereldwijd endemisch voor met periodieke verheffingen elke drie tot vijf jaar.